Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2011

ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝ ΕΤΣΙ ΝΟΜΙΖΕΤΕ

Επειδή τα πράγματα δεν είναι πάντα όπως φαίνονται.
Κι επειδή δεν μπορώ να απαντήσω σ’ ένα Φινλανδό μαθητή που δεν γνωρίζω. Ούτε θα παίξω το ρόλο του αντίστοιχου Έλληνα μαθητή.
Αυτή η υποτιθέμενη επιστολή του μικρού Φινλανδού, που κυκλοφορεί καιρό τώρα στο διαδίκτυο και μεταφέρεται με mail, περιγράφει ένα εκπαιδευτικό μοντέλο το οποίο ισχύει. Ταυτόχρονα όμως περιγράφει ένα ιδανικό μοντέλο κοινωνίας, το οποίο δύσκολα μπορεί να γίνει πιστευτό. (Αλήθεια τι πολιτικό καθεστώς επικρατεί στην Φινλανδία; Γιατί διαβάζοντας την επιστολή προς στιγμήν νόμισα ότι έχω να κάνω με ένα κράμα αρχαίας Σπάρτης και απομονωμένης κοινωνίας μορμόνων, σαν αυτές που βλέπουμε σε κάτι αμερικάνικες ταινίες β’ διαλογής)
Μεταφέρω τα δικά του λόγια για την διαδικασία στο Λύκειο : « …αν σε κάποιο μάθημα δεν περάσεις τις εξετάσεις μπορείς να το επαναλάβεις κάποια στιγμή της χρονιάς που θα νιώθεις έτοιμος»
Κι αν δεν νοιώσει έτοιμος στην διάρκεια της χρονιάς; Θα το πάρει μεταφορά στην επόμενη μέχρι να νοιώσει έτοιμος;
«Είμαστε όλοι ίσοι. Δεν έχουμε καθόλου ιδιωτικά σχολεία, ούτε ειδικά ή ελίτ σχολεία υπεροχής. Στο ίδιο σχολείο μ’ εμένα πηγαίνει και η κόρη του πρωθυπουργού μας, του προέδρου της ΝΟΚΙΑ, του θυρωρού μας, και πολλά άλλα παιδιά με αναπηρίες, καθώς και τα παιδιά μεταναστών»
Επιτρέψτε μου να μην τον πιστέψω τον μικρό Φιλανδό.
«Σε όλα τα σχολεία μας τα πρότυπα είναι οι καλύτεροι, αλλά όπως είναι δομημένο το σύστημά μας, μη νομίσεις ότι όσοι δεν είναι πρώτοι υποφέρουν και νιώθουν μειονεκτικά. Το αντίθετο μάλιστα, οι καλύτεροι παρακινούν τους υπόλοιπους προς τα πάνω και ο καθένας, με τη βοήθεια φυσικά των δασκάλων μας, προσπαθεί να ξεπεράσει τον εαυτό του, αντί να απογοητευτεί και να πέσει στην αδράνεια.
Μετά το βασικό μάθημα, οι πιο αδύναμοι έχουν ενισχυτική διδασκαλία και ψυχολογική στήριξη, γι’ αυτό και οι πρώτοι μαθητές κάθε τόσο εναλλάσσονται»
Διαβάζοντας τα παραπάνω, νοιώθει κανείς ότι δεν μιλά για εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά για τις χριστιανικές κοινότητες των πρώτων χριστιανών, οι οποίοι στις κατακόμβες νοιώθοντας ισχυρούς αδελφικούς και μόνο δεσμούς προς αλλήλους εμψύχωναν τους υποψήφιους για τα λιοντάρια και την οδό προς την λύτρωση. Όλοι όσοι έχουν ασχοληθεί με την εκπαίδευση γνωρίζουν ότι δεν είναι δυνατό να περιμένεις από τα παιδιά να λειτουργήσουν με βάση μόνο την συνείδηση και γι’ αυτό τίθενται κανόνες οι οποίοι πρέπει να τηρηθούν. Άρα αυτά τα περί παρακίνησης των καλών προς τους αδύναμους και εναλλαγής των αρίστων είναι τουλάχιστον μπούρδες.
«Οι περισσότεροι δεκάχρονοι συμμαθητές μου πιστεύουν ότι το καλύτερο επάγγελμα, είναι αυτό που τους αρέσει, που το κάνουν με το κέφι και όρεξη, όπου μπορούν να γνωρίσουν ενδιαφέροντες ανθρώπους και να έχουν τη δυνατότητα να πάνε διακοπές όπου τους αρέσει. Το πόσα λεφτά θα βγάζουν είναι σημαντικό αλλά όχι το σημαντικότερο κίνητρο».
Δεν θέλω να το σχολιάσω, διότι μόνο έτσι θα μπορέσω να διατηρήσω κάποιο επίπεδο σ’ αυτό το κείμενο.
Η επιστολή του Φινλανδού μαθητή συνεχίζεται μακρηγορώντας για το υψηλό επίπεδο ευσυνειδησίας καθηγητών, μαθητών, γονέων και κοινωνικού περίγυρου που διασφαλίζει την αρμονική εξέλιξη, σε μια ιδανική κοινωνία που προφανώς δεν χρειάζεται όχι εκλογές αλλά ούτε καν διαδικασίες έλεγχου. Θάθελα έτσι αφελώς να μπορούσα να τον ρωτήσω. Αστυνομία έχουν σ’ αυτή τη χώρα, η τείνουν να την καταργήσουν ως μη χρειαζούμενη (sic!)
Για να βάλουμε όμως τα πράγματα στη θέση τους.
Σύμφωνα με την έκθεση Αλαχιώτη (σ.σ. τότε προέδρου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου) για τα εκπαιδευτικά συστήματα στην Ευρώπη, στο τέλος του Λυκείου οι μαθητές εξετάζονται είτε ενδοσχολικά είτε από εξωτερικό μηχανισμό Παραθέτω τμήμα της έκθεσης κι αναρωτιέμαι . Βλέπετε διαφορά στο εξεταστικό κομμάτι;
«Στις περισσότερες χώρες διενεργούνται εξωτερικά καθοριζόμενες εξετάσεις στο τέλος της μετά-υποχρεωτικής γενικής εκπαίδευσης [Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία (Βαυαρία), Ιρλανδία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Ισλανδία, και Ηνωμένο Βασίλειο]. Εσωτερικά καθοριζόμενες εξετάσεις σε αυτό το επίπεδο διενεργούνται στην Αυστρία, το Βέλγιο (Φλαμανδική και Γαλλική Κοινότητα), τη Γερμανία (Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία), το Λιχτενστάιν και την Ισπανία. Στη Σουηδία, υπάρχουν εξωτερικοί φορείς που προετοιμάζουν τεστ τα οποία χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί προκειμένου να αξιολογήσουν την επίδοση των μαθητών. Στην Αυστρία, το Λιχτενστάιν και τη Βόρεια Ρηνανία - Βεστφαλία, τα θέματα των εξετάσεων ορίζονται από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου αλλά υπόκεινται στην έγκριση των αρμοδίων αρχών. Μπορεί κατά συνέπεια να θεωρηθεί ότι είναι «εξωτερικά επικυρωμένα» σε αντίθεση με τις άλλες χώρες στις οποίες τα θέματα των εξετάσεων επιλέγονται στο επίπεδο του σχολείου.
Στην Φινλανδία ειδικά, ο τελικός βαθμός του απόφοιτου καθορίζεται μόνο από τις γραπτές εξετάσεις και δεν υπεισέρχεται καθόλου ο προφορικός. Για όσους δεν γνωρίζουν, αυτό συμβαίνει όταν το σύστημα δεν εμπιστεύεται την κρίση των εκπαιδευτικών του οι οποίοι είτε λόγω πιέσεων είτε λόγω αδιαφορίας μπορεί να βαθμολογήσουν «χαλαρά»
Για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση διενεργούνται εξετάσεις από ανεξάρτητη αρχή την Επιτροπή Εισαγωγικών Εξετάσεων (Matriculation Examination Board) η οποία έχει και την ευθύνη της βαθμολόγησης.
Και για να πάμε στα πιο «ωραία» κι επειδή ζώντας πια σ’ ένα παγκόσμιο χωριό, τίποτα δεν μένει κρυφό. Τη Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου του ενεστώτος έτους στο περιοδικό «Κ» της εφημερίδας Καθημερινή δημοσιεύτηκε άρθρο του Θ. Μανίκα με τίτλο «Φινλανδοί παντογνώστες» Ο δημοσιογράφος ταξιδέψε στη χώρα που περηφανεύεται ότι το εκπαιδευτικό της σύστημα είναι το καλύτερο στον κόσμο και μίλησε με μαθητές με εντυπωσιακή ευρυμάθεια που κατατάσσονται απ’ το PISA πρώτοι στον κόσμο σε γενικές γνώσεις σε αποτελεσματικότητα μελέτης κλπ.
Αντιγράφω τις κουβέντες νεαρών Φινλανδών. «Προσπαθώ να περάσω τις εξετάσεις για να μπω στη Σχολή Καλών Τεχνών» λέει ο Τσέλιου. «Έτσι κι αλλιώς λίγοι μπαίνουν στα ΑΕΙ με την πρώτη. Να φανταστείς η σχολή μου με βάζει με δεκάδες άλλους να κάνω προεργασίες και από αυτούς δώδεκα θα επιλεγούν να δώσουν εξετάσεις και θα μπουν οι δυο»
Η Ιλίνα συμπληρώνει ότι «οι εισαγωγικές εξετάσεις στην Φινλανδια είναι σκληρές και πολλές φορές χρειάζονται χρόνια σκληρής μελέτης για να μπεις» Χαϊδεύει το πράσινο μαλλί της και λέει: «Φέτος , έπειτα από δυο χρόνια είχα τα λεφτά να πάω φροντιστήριο(σ.σ. ;) κι ελπίζω να περάσω. Αν όχι θα πάω σε κάποιο ΤΕΙ»
Φροντιστήριο σ’ αυτή την χώρα των αγγέλων; Τι το χρειάζονται; Ποιος ελεύθερος επαγγελματίας θα τολμούσε να επενδύσει στον φροντιστηριακό χώρο έχοντας απέναντι του ένα εκπαιδευτικό σύστημα τόσο τέλειο και αποτελεσματικό; Η μήπως τα πράγματα δεν είναι έτσι ακριβώς;
Μήπως μας έχουν πουλήσει αρκετό φούμαρο για τα τέλεια εκπαιδευτικά συστήματα τους και τους άψογους βοειοευρωπαίους σε αντίθεση με τους απαράδεκτους Νεοέλληνες;
Γράφει ο μικρός Φινλανδός : «Πρόσφατα ήρθαν στο σχολείο μας δάσκαλοι από άλλες χώρες για να μελετήσουν το σύστημά μας και μας είπαν πως έμειναν έκπληκτοι, γιατί δεν είδαν κανένα γκράφιτι στο σχολείο μας. Λένε μάλιστα πως στα σχολεία μας στη Φινλανδία η σχολική βία είναι ανύπαρκτη, σε βαθμό… ανησυχητικό»
Τα περιστατικά με τους δυο νεαρούς σπουδαστές που λίγα χρόνια πριν «μπούκαραν» οπλισμένοι στα σχολεία τους αφήνοντας πίσω τους αρκετούς νεκρούς εντάσσονται στην ανύπαρκτη σχολική βία ;
7/11/2007. Προαναγγελθέν μέσω του Διαδικτύου μακελειό σε σχολείο της Νότιας Φινλανδίας με οκτώ νεκρούς: επτά μαθητές και τη διευθύντριά του. Δράστης ένας 18χρονος, ο οποίος στη συνέχεια αυτοκτόνησε με μια σφαίρα στο κεφάλι. Λίγες ώρες νωρίτερα είχε διοχετεύσει στο ΥouΤube, τη δημοφιλή ηλεκτρονική διεύθυνση του Διαδικτύου, τρία σύντομα βίντεο σχετικά με τα φοβερά σχέδιά του.

Η επίθεση σημειώθηκε στο Λύκειο του Γιόκελα στην Τουούσουλα, περίπου 50 χιλιόμετρα βόρεια του Ελσίνκι. Ο δράστης υπήρξε θαυμαστής του Αδόλφου Χίτλερ και του Ιωσήφ Στάλιν και καλούσε σε «επανάσταση ενάντια στο σύστημα».
23 /9/2008. Ο 22χρονος φοιτητής, Μάττι Γιουχάνι Σάαρι επιτέθηκε εισέβαλε στη Σχολή Εφαρμοσμένων Επιστημών στην πόλη Κουχαγιόκι της δυτικής Φινλανδίας, όπου σκότωσε δέκα ανθρώπους και στη συνέχεια αυτοπυροβολήθηκε. Ο δράστης άφησε την τελευταία του πνοή λίγες ώρες αργότερα στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Τάμπερε. Σε σημείωμα που άφησε, ο Σάαρι έγραφε: «Μισώ το ανθρώπινο γένος».
Είναι το εκπαιδευτικό σύστημα της Φινλανδίας το τελειότερο του κόσμου; Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε. Επιτρέψτε μου πάντως να έχω λίγο διαφορετική γνώμη.
Προσωπικά, ένα διάστημα των γυμνασιακών μου σπουδών το πέρασα στο πλίνθινο κτίριο των Φυλακών Αλεξανδράκη (Βρισκόταν εκεί που είναι τώρα το οικόπεδο κάτω από το κάστρο της Καλαμάτας, Τα ετοιμόρροπα από τότε ντουβάρια του ισοπεδώθηκαν στους σεισμούς του 1986) λόγω έλλειψης αιθουσών στο Πρώτο Γυμνάσιο - σημερινό Ωδείο. Στο τμήμα μου είμαστε πενήντα μαθητές, ευτυχήσαμε να έχουμε καλούς δασκάλους και φροντιστές και στο Πανεπιστήμιο δεν πέρασαν καναδυό, διότι δεν έδωσαν εξετάσεις από επιλογή τους.
Τα τελευταία χρόνια στην εκπαιδευτική πολιτική μάλλον κυνηγάμε την ουρά μας, αλλά ας σταματήσω εδώ. Τι να ξέρω άλλωστε; Μόνο 25 χρόνια βρίσκομαι στο χώρο.

Υ.Γ. Πάντως είναι ισχυρή η πεποίθηση μου, ότι η περί ης ο λόγος επιστολή αποτελεί ακόμη ένα spam letter, που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο όπως πολλά παρόμοια, δημιουργώντας αστικούς μύθους.

Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2011

Φροντιστήρια εκτός Ελλάδος; Αστειεύεστε.

Το περιβόητο Φινλανδικό μοντέλο εκπαίδευσης . Όπου όλα είναι αγγελικά καμωμένα (φαντάζονται μερικοί) Όπου οι μαθητές τελείως ελεύθεροι μελετούν και προκόβουν χωρίς τα προβλήματα της ψωροκώσταινας.
Όπου φυσικά δεν υπάρχουν φροντιστήρια κι ο καθένας σπουδάζει αυτό που επιθυμεί σε μια δημόσια δωρεάν εκπαίδευση με αυτονομία και δημιουργικότητα .
Το περιοδικό «Κ» της Καθημερινής δυστυχώς δεν υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή κι έτσι φωτογραφικά παρουσιάζεται ένα τμήμα του θέματος για τους Φιλανδούς μαθητές που έκανε ο Θοδωρής Μανίκας στο τεύχος της Κυριακής 11 Σεπτεμβρίου 2011
Απολαυστε το